توسط 
برای شما چقدر زمان می‌برد تصمیم بگیرید از کسی که تازه ملاقات کرده‌اید خوشتان می‌آید؟ با اینکه به ما گفته شده است زود قضاوت نکنیم، اما همیشه این کار را می‌کنیم و بسیاری از این ارزیابی‌های زود هنگام به طور معقولی دقیق هستند.
انسان و دیگر پستانداران، گونه‌های به شدت اجتماعی هستند و اجداد ما در طول میلیون‌ها سال درک و بینش بسیار قوی برای پردازش اطلاعات اجتماعی تکامل داده‌اند. این قدرت درک و بینش، داده‌ها را دریافت کرده، آنها را تحلیل می‌کند و احساسی را نسبت به فردی که ملاقات کرده‌ایم در ما ایجاد می‌کند. اینکه او دوست داشتنی است یا نه، قابل اعتماد است یا نه، جذاب است یا نه. تمام این پردازش اطلاعات بدون آگاهی ما انجام می‌شود و ما فقط از نتیجه نهایی آن که یک احساس “درونی” نسبت به شخص مقابل است، با خبر می‌شویم.
مشخص نیست که ادراک ما از چه نشانه‌های اجتماعی برای قضاوت در مورد شخصیت دیگران استفاده می‌کند، اما بدون شک بر اساس مشاهده دقیق حالات بدن، حالات چهره، لحن صدا و چیزهای دیگر می‌باشد.
در آزمایشگاه روانشناسان شخصیت، تعدادی خصوصیت انتخاب کردند – تنبلی، اعتماد به نفس، خودمانی بودن – و در هر کدام از این صفات به شرکت کنندگان امتیاز دادند تا مشخصات شخصیتی آنها به دست آید. روانشناسان از این فرایند برای درک عملکرد شخصیت شناسی در انسان استفاده می‌کنند. برای مثال، از جان خواسته شد شخصیت خود را بر اساس چند ویژگی ارزیابی کرده و از ۰ تا ۹ امتیاز دهد. در پاسخ به سوال “شما چقدر خودمانی هستید؟” او می‌تواند از ۰ تا ۹ امتیاز دهد. ۰ به معنی “اصلا خودمانی نیستم” و ۹ به معنی “کاملا خودمانی هستم.” ما همچنین می‌توانیم از کسانی که جان را می‌شناسند بخواهیم شخصیت او را ارزیابی کنند.
این فرایند به ما کمک می‌کند پاسخ چندین سوال را پیدا کنیم:
-
آیا مردم خودشان را همانطوری می‌بینند که دیگران می‌بینند؟
-
آیا مردم در مورد شخصیت یک شخص خاص اتفاق نظر دارند؟
-
آیا مردم می‌دانند دیگران چه ارزیابی از آنها دارند؟
هیچ پاسخ مستقیم و صریحی برای این سوالات وجود ندارد. اما در عوض ما را به این موضوع بزرگتر رهنمون می‌کنند که شخصیت انسان پایدار و ثابت است یا متغییر. به این معنی که آیا شخصیت ما در برابر همه یکسان است؟ یا اینکه، آیا در ملاقات با افراد مختلف شخصیت ما از پایه و اساس تغییر می‌کند؟ این موضوعی است که روانشناسان شخصیت بیش از یک قرن است که با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
مشخصات شخصیتی افراد برای تشخیص سازگاری و تفاهم افراد نیز استفاده می‌شود. بر خلاف باور عموم که شخصیت‌های متفاوت همدیگر را جذا می‌کنند، بسیاری از تحقیقات روانشناسی نشان داده است که موفق‌ترین روابط بر اساس “تشابه” ویژگی‌های شخصیتی بوجود آمده‌اند. این موضوع هم در روابط دوستی ساده و هم در روابط صمیمانه صدق می‌کند.
با این حال روانشناسان آلمانی پیتر بورکنا (Peter Borkenau) و دنیل لیزینگ (Daniel Leisinf) در مقاله‌ای که اخیر منتشر کردند در مورد این بحث می‌کنند که استفاده از داده‌های “خام” حاصل از ارزیابی‌های شخصیتی معیار خوبی برای پیش بینی سازگاری افراد نیست. به این دلیل که مردم در بیشتر خصوصیات شخصیتی به حد میانگین نزدیک هستند، بنابراین همه ما شبیه هم هستیم.
شخصیت یعنی تفاوتهای فردی، من چقدر با شما تفاوت دارم و شما چقدر با جان تفاوت دارید. بورکنا و لیزینگ اعتقاد دارند که ما دیگران را به لحاض ویژگی‌های شخصیتی مطلق ارزیابی نمی‌کنیم، بلکه آنها را از لحاظ میزان انحراف‌شان از حد میانگین ارزیابی می‌کنیم.
برای مثال میانگین امتیاز یک خصوصیت مثبت مانند “خودمانی بودن” بیشتر از میانگین یک خصوصیت منفی مانند “تنبلی” است. دانستن اینکه امتیاز جان در خودمانی بودن زیاد و در تنبلی کم است، اطلاعات کمی در مورد شخصیت او به ما می‌دهد. در عوض ما می‌خواهیم بدانیم او از حد میانگین خودمانی‌تر است یا از حد میانگین تنبل تر. بورکنا و لیزینگ می‌گویند این ویژگی‌های متمایز – اینکه ما چقدر از حد میانگین فاصله داریم – نسبت به داده‌های خام شاخص‌های بهتری برای پیش بینی سازگاری هستند.
به دلیل وجود تعصبات شناختی، به دست آوردن ویژگی‌های شخصیتی دقیق افراد می‌تواند مشکل باشد. (منظور ما از دقیق در اینجا این است که تمام ارزیابی‌هایی شخصیتی یک فرد، از جمله ارزیابی خود شخص، به مثبت بودن تمایل دارند.)
کسانی که عزت نفس بالایی دارند تمایل دارند شخصیت خود را نزدیک به میانگین توصیف کنند. همزمان مردم تمایل دارند شخصیت نزدیکان خود را نزدیک به میانگین خصوصیات شخصیتی ارزیابی کنند که از نظر ما ایده‌آل است. بنابراین ارزیابی ما از کسانی که دوست‌شان داریم – می‌خواهد خودمان باشد یا دیگران – به این میانگین نزدیکتر از چیزی است که واقعا هستند.
جای تعجب نیست که کسانی که برای مدت طولانی ما را می‌شناسند نسبت به آشنایان معمولی قضاوت بهتری از شخصیت ما دارند. در عین حال کسانی که ما را به خوبی می‌شناسند و ما را دوست دارند، تمایل دارند ما را در هاله‌ای قرار داده و شخصیت ما را به حد “نرمال” ایده‌آل نزدیکتر از چیزی که هستیم ببینند. کسی که شما را به خوبی می‌شناسد اما علاقه خاصی به شما ندارد احتمالا قضاوت بهتری از شخصیت شما دارند تا خانواده و دوستان شما.
منبع
https://www.psychologytoday.com/blog/talking-apes/201609/how-others-see-you
نظرات