از سال ۲۰۰۴ به بعد کارکنان نت فلیکس (Netflix) هر چقدر مرخصی بخواهند میتوانند بروند. آنها آزاد هستند هر وقت خواستند سر کار بیایند، مرخصی بروند و هر چقدر دوست داشتند برای انجام کار وقت بگذارند. تا جایی که من میدانم نت فلیکس کوچکترین آسیبی از این موضوع ندیده است. حتی از زمان اجرای این سیاست، ارزش بازار آن به بیش از ۵۱ میلیارد دلار افزایش یافته است.
به دلیل وجود این انعطاف پذیری نمیتوان گفت در نت فلیکس مسئولیت پذیری وجود ندارد. کارکنان باید مدیران خود را در جریان قرار دهند و از آنها انتظار میرود کارآیی بسیار بالایی داشته باشند. داشتن کارآیی بالا آنقدر در فرهنگ نت فلیکس ریشه دوانده است که برای آن پاداش جداگانهای در نظر گرفته میشود.
کارکنان نت فلیکس به این دلیل مرخصی نامحدود دارند که کسی نحوه استفادهو آنها از زمان را محاسبه نمیکند. به جای اینکه نحوه انجام کارها موشکافی شود، برای مدیران فقط یک چیز مهم است و آن نتیجه است. آنها به این نتیجه رسیدهاند که اگر به افراد خودمختاری بیشتری دهند، فرهنگ مسئولیت پذیری نیز در آنها بیشتر بوجود میآید. بدون وجود قوانین سفت و سخت، کارکنان تمرکز بیشتری داشته و بهرهوری آنها بالا میرود.
چرا مرخصیهای سنتی باید از بین بروند؟
زمانی که نت فلیکس همان سیاست رایج را در مرخصی کارکنان دنبال میکرد، کارکنان یک سوال مهم پرسیدند:
“ما مدت زمانی که بیرون از دفتر کار وظایف مربوط به شرکت را انجام میدهیم، محاسبه نمیکنیم – مانند جواب دادن ایمیلها از خانه و کارهایی که شبها و تعطیلات آخر هفته انجام میدهید – بنابراین چرا مدت زمانی که مرخصی میرویم محاسبه میشود؟”
مدیریت به این حرف گوش داد. آنها نمیتوانستند منطق سادهای که در این سوال نهفته بود را انکار کنند.
در عصر صنعتی، زمانی که مردم روی خطوط تولید کار میکردند، حقوق آنها بر اساس مدت زمان کار محاسبه میشد. با پیشرفتهایی که در تکنولوژی به وجود آمد، قضیه متفاوت شده است. مردم هر زمان لازم باشد کار مورد نیاز را هر جایی که باشند انجام میدهند. دیگر چیزی به نام “بعد از ساعت کاری” وجود ندارد.
ما اکنون در یک اقتصاد مشارکتی فعالیت میکنیم که در آن مردم بر اساس نتیجه کارشان حقوق میگیرند. با این حال وقتی نوبت به مرخصی میرسد، هنوز هم به میراث عصر صنعتی چسبیدهایم که در آن مردم بر اساس مدت زمانی که سر کار حاضر میشدند، حقوق دریافت میکردند. این چیزی است که به شدت انگیزه را پایین میآورد. نت فلیکس این را فهمید و سیاست خود را بر اساس روشی که کارها واقعا انجام میگیرند، تغییر داد.
ریشه برزیلی
با اینکه نت فلیکس یکی از اولین شرکتهای آمریکایی بود که از سیاست مرخصی نامحدود استفاده کرد، اما این ایده از آنجا شروع نشد. شرکت برزیلی سمکو (Semco) بیشتر از ۳۰ سال است این خط مشی را دنبال میکند.
ریکاردو سملر (Ricardo Semler) پسر رئیس شرکت، بعد از یک تهدید سلامتی که برایش به وجود آمد، متوجه شد برنامه زمانی که در پیش گرفته بود در حال کشتن او بود، و چیزی که بتواند او را بکشد، میتواند کارکنان او را نیز بکشد. بنابراین یک تصمیم اساسی گرفت تا برنامه زمانبندی، روزهای بیماری و محدودیت مرخصی را از میان بردارد.
بر خلاف نگرانی عمومی که تصور میشد بهرهوری پایین خواهد آمد، سملر متوجه شد که در عمل بازدهی کارکنان بیشتر شده و وفاداری آنها نیز به شدت بیشتر شده است. و زمانی که کارکنان پیشرفت کردند، شرکت نیز پیشرفت کرد. زمانی که سملر سال ۱۹۸۱ برای اولین بار این خط مشی را در پیش گرفت، ارزش سمکو فقط ۴ میلیون دلار بود. در حال حاضر ارزش آن ۱ میلیار دلار است.
کار زیاد در آمریکا
با اینکه سیاست مرخصی نا محدود موفق بوده است، کمتر از ۱ درصد شرکتهای آمریکایی آن را اجرایی کردهاند. وقتی به فرهنگ معتاد به کار ما فکر کنید، هضم این موضوع سخت نخواهد بود. کارکنان آمریکایی از تمام کشورهای دنیا بجز کره جنوبی مرخصی کمتری دارند.
در حقیقت شرکتهای آمریکایی به طور قانونی مجبور به پرداخت حقوق روزهای تعطیل و مرخصیها نیستند. در حالی که در بسیاری از کشورهای دیگر این موضوع اجباری است. برای مثال کارکنان در بریتانیا ۲۸ روز مرخصی با حقوق دارند (که شامل تعطیلیهای ملی نیز میشود.) در استرالیا، دانمارک، فنلاند، فرانسه، لوکزامبورگ و سوئد کارکنان ۲۵ روز مرخصی اجباری با حقوق دارند و در برزیل کارکنان ۳۰ روز مرخصی با حقوق بعلاوه ۱۱ روز تعطیلات ملی دارند.
آیا مردم از آن سوء استفاده میکنند؟
شرکت ها با این تفکر که کارکنان از هر چیزی سوء استفاده میکنند، از سیاستهای سفت و سخت خود دفاع میکنند. اما شرکتهایی که در عمل مرخصی نامحدود را تجربه کردهاند، متوجه شدهاند که عکس این موضوع صادق است. آزادی، به افراد آنچنان حس قوی مالکیت و مسئولیتپذیری میدهد که همانند صاحبان کسب و کارها در نهایت هیچ وقت از مرخصی خود استفاده نمیکنند.
کارفرمایانی که سیاست مرخصی نامحدود را اجرا کردهاند، باید راهی پیدا کنند که در عمل افراد را به مرخصی رفتن ترغیب کنند. برای مثال شرکت اورنوت (Evernote) به کارکنان ۱۰۰۰ دلار حقوق اضافی برای مرخصیها میدهد، شرکت فولکانتکت (FullContact) رقم بزرگ ۷۵۰۰ دلار را میدهد. و از آنجایی که این تردید وجود دارد که کارکنان به تعطیلات نروند، برای دریافت این مبلغ باید رسیدی ارائه دهند که نشان دهد آنها پولشان را در تعطیلات خرج کردهاند.
در حالی که کارکنان معتاد به کار روی کاغذ خوب به نظر میرسند، اما این چیزی نیست که شرکتهای باهوش به دنبال آن باشند. شرکتهای باهوش میدانند که زمانی که کارکنان برای تجدید نیرو به مرخصی میروند – مخصوصا موقعی که آزاد هستند هر چقدر بخواهند به مرخصی بروند – بعد از مرخصی با خلاقیت و بازدهی بیشتری سر کار حاضر میشوند. سوبسیدی که برای مرخصی پرداخت میشود، پولی است که به درستی خرج میشود.
نتیجه
ناراحت کننده است که ما هنوز تاوان تفکر خط تولیدی را میدهیم. ما هر زمان و هر کجا که باشیم کار میکنیم تا نتیجه لازم را به دست آوریم، پس زمانی این موضوع اهمیت پیدا میکند که سود و پاداش ما نیز این کارهای ما را جبران کند.
منبع
نظرات